Archiwum

Edukacja dla odporności

Kongresowy czerwiec jak co roku: eksperci, uczestnicy rynków i przedstawiciele różnych branż gospodarki na debatach oraz panelach dyskusyjnych podsumowują półrocze, wskazując trendy i plany na kolejnych sześć miesięcy roku. W tym samym czasie kryzysowa i wojenna rzeczywistość nie szczędzi nam nagłych zwrotów akcji, które wiele z ogłaszanych prognoz obracają w nierealne i niespełnione wizje.

Kryzys postpandemiczny, czyli gospodarcze skutki COVID-19, które wzmocniła wojna na Ukrainie; kryzysy energetyczny i surowcowy; inflacja i powracające jak echo w europejskich mediach problemy związane z migrantami – to główne determinanty strategii gospodarczych na ten rok. Jak doskonale to jednak wybrzmiało podczas jednej z debat na VI Forum Wizja Rozwoju w Gdyni, na zagrożenia i szanse wynikające z osiąganych przez polską gospodarkę wyników można patrzeć zarówno pesymistycznie, podkreślając słabości, jak i pozytywnie – widząc sukcesy, które notujemy od początku roku. Znalezienie rozsądnego środka daje szanse na funkcjonowanie w niezwykle zmiennym, nieprzewidywalnym i zaskakującym otoczeniu geopolitycznym oraz regulacyjnym. Polski biznes od lat udowadnia, że po prostu trzeba robić swoje, nie oglądając się na kryzysy. I tym najpewniej wygrywamy w starciu z czarnymi łabędziami.

Czy wyrok TSUE w sprawie tzw. kredytów frankowych był takim czarnym łabędziem? Nie. Od lat można było się spodziewać, że prędzej czy później problem uderzy w system bankowy, jeśli ten nie rozwiąże go rozsądnie. Uparte oczekiwanie na ruch rządu i parlamentu, wsparcie z budżetu państwa, okazało się dla banków ślepym zaułkiem, który tłumaczyć może jedynie bezczynność. Dziś wiemy już, że wymiar sprawiedliwości ma wszelkie narzędzia, by orzekać na korzyść kredytobiorców. Czas zatem na działanie, choć daleki jestem od namawiania frankowiczów do podpisywania ugód w ciemno, bo banki w wielu przypadkach wciąż grają nieczysto. Z pewnością wyrok TSUE staje się swoistą cezurą dla polskiego systemu bankowego – mam nadzieję, że pozytywną, zakładając, że po 15 czerwca 2023 r. wreszcie banki wezmą na siebie odpowiedzialność za produkty proponowane konsumentom.

Gdy widzę pierwszą od lat „edukacyjną” akcję marketingową banków pt. „Ugoda lepsza niż proces”, to żałuję, że wcześniej nie widziałem podobnej kampanii „Nie zadłużaj się pod korek” albo „Raty kredytu mogą wzrosnąć. Sprawdź, czy będzie cię stać?”.

Edukacja dla odporności – wciąż wraca w niemal każdej materii dyskutowanej w czasie wspomnianych na początku kongresów i forów. Być może to właśnie jest ten złoty środek między hurraoptymistycznym czytaniem wyników ekonomicznych a gospodarczym czarnowidztwem. Edukujmy, byśmy byli odporni na kryzysy, nieprzewidziane i drastyczne wydarzenia oraz na zaklęcia ekspertów.

Maciej Wośko, redaktor naczelny