NBP monetarnym bastionem bezpieczeństwa Polski
W okresach ostatnich kryzysów gospodarczych polski złoty się sprawdził. W dobie koronawirusa NBP pokazał, że potrafi wykorzystać suwerenność monetarną dla dobra polskiej gospodarki i dobra polskich rodzin – pisze na łamach portalu wGospodarce.pl prof. UEP dr hab. Eryk Łon, członek Rady Polityki Pieniężnej
Poprawa nastrojów konsumenckich
Z polskiej gospodarki stopniowo napływają coraz bardziej korzystne informacje. Przede wszystkim okazało się, że w dziewiątym miesiącu tego roku w stosunku do miesiąca poprzedniego poprawie uległy nastroje konsumenckie. GUS poinformował, że zwiększył się zarówno poziom wskaźnika bieżących, jak również przewidywanych, czyli wyprzedzających nastrojów konsumenckich. Z bardziej szczegółowej analizy wynika, że na bardziej korzystnym poziomie niż w miesiącu poprzednim ukształtowały się prognozy przyszłego stanu polskiej gospodarki, jak również prognozy przyszłego stanu finansów gospodarstw domowych.
To bardzo ważne i pomyślne informacje dlatego, że pokazują one, iż konsumenci zdają sobie sprawę z tego, iż poprawa stanu gospodarki, do której przyczyniły się i przyczyniać się będą aktywne działania rządu i NBP stanowią dobrą podstawę do poprawy kondycji finansowej obywateli.
Równocześnie warto zauważyć, że po raz kolejny w ujęciu realnym zwiększyła się sprzedaż detaliczna w naszym kraju obliczana w skali rocznej. Jednocześnie poziom stopy bezrobocia nie zwiększył się. Zważywszy także na korzystne dane PMI w polskim przemyśle można być optymistą co do przyszłego stanu krajowej gospodarki.
Pozytywnie przyjąłem również utrzymanie ratingu Polski przez agencję Fitch. Spodziewam się, że w przyszłości w związku z poprawą sytuacji gospodarczej nastąpi również podniesienie ratingu naszego kraju.
Elastyczność polskiej polityki pieniężnej
W ostatnich tygodniach można było zaobserwować pewne osłabienie kursu złotego w stosunku do zarówno dolara amerykańskiego, jak również euro. Tendencję tę uważam, za korzystną dlatego, że umiarkowane osłabienie kursu złotego stanowi swoisty impuls proeksportowy. Ostatnio opublikowane zostały „Założenia polityki pieniężnej na rok 2021”. Podtrzymany został w nich dotychczasowy poziom celu inflacyjnego a także utrzymane zostały granice odchyleń od tego celu. Duch „Założeń polityki pieniężnej” przeniknięty jest troska o realną sferę gospodarki a także wyraża się w nim potrzebę zachowania elastyczności w naszej polityce pieniężnej.
Generalnie uważam, że polityka NBP powinna być przygotowaną na różne scenariusze w gospodarce światowej. Uważam, że decyzje NBP w najbliższych latach powinny sprzyjać powrotowi Polski na ścieżkę długoterminowego wzrostu gospodarczego. Jest ważne aby stopy procentowe nadal kształtowały się na umiarkowanym poziomie, gdyż będzie sprzyjać to poprawie dynamiki nakładów inwestycyjnych.
Interwencje walutowe ważnym atutem własnej polityki pieniężnej
Ponadto powstrzymanie się od podwyżek stóp procentowych będzie sprzyjało utrzymaniu kursu złotego na poziomie opłacalnym dla naszego eksportu. Chcę też podkreślić, że jestem zdecydowanym zwolennikiem dopuszczalności interwencji walutowych i cieszy mnie fakt, że w najnowszych „Założeniach polityki pieniężnej” wspomina się o możliwości stosowania tego instrumentu.
Bardzo ważne, że nasz bank centralny ma prawo do interwencji walutowych. W naszym banku centralnym badamy jest np. poziom tzw. granicznego kursu opłacalności eksportu. Badany jest więc np. poziom kursu euro w złotych i dolara amerykańskiego w złotych, przy którym rentowność eksportu byłaby już ujemna. Ta wiedza jest nam bardzo potrzebna. Dam pewien przykład z historii. Otóż 9 kwietnia 2010 roku za kadencji śp. prezesa NBP Sławomira Skrzypka została dokonana interwencja walutowa mająca na celu osłabienie kursu złotego w celu wsparcia rentowności eksportu oraz krajowej turystyki.
Istotnym elementem polityki naszego banku centralnego jest też zarządzanie rezerwami walutowymi. Z tego tytułu NBP osiągać może zyski, które następnie przekazywane są do polskiego budżetu państwa. Zwiększenie dochodów budżetowych dzięki zyskowi NBP powoduje, że możliwe jest pokrycie ważnych wydatków budżetowych a także tych dotyczących polityki prorodzinnej.
Uważam, że w przyszłości nasz bank centralny powinien być jeszcze bardziej potężny i jego aktywa mogłyby stanowić o wiele większy procent PKB niż stanowią obecnie. Aktywa NBP w relacji do PKB stanowią bowiem ok. 20%. Przykładowo w przypadku Banku Czech aktywa tego banku przekraczają 60% PKB a w Banku Japonii ponad 100% PKB.
Wzrost płynności podmiotów gospodarczych
Dotychczasowe działania NBP i rządu przyczyniły się do stopniowej poprawy stanu gospodarki. z opublikowanego we wrześniu tego roku raportu o sytuacji kredytobiorców przez pracowników NBP wynika, że dostępność kredytów zbytnio nie zmniejszyła się a ponadto co bardzo ważne płynność podmiotów niefinansowych utrzymuje się na wysokim poziomie. Jednocześnie warto zauważyć, że z danych KNF wynika, iż wskaźniki adekwatności kapitałowej sektora banków komercyjnych kształtowały się w czerwcu tego roku na wyższym poziomie niż w analogicznym miesiącu roku poprzedniego. Ponadto wszystkie badane banki komercyjne spełniały odpowiednie wymogi dotyczące tzw. płynności krótkoterminowej. Jestem głęboko przekonany, że wraz z poprawą dynamiki wzrostu gospodarczego poprawie ulegną również wyniki sektora bankowego. Co bardzo ważne pomimo dużych trudności gospodarczych w I półroczu tego roku bankom udało się wypracować zysk, co należy uznać za spore osiągnięcie.
Łagodna polityka pieniężna sprzyja rozwojowi rynku akcji
Myślę, że polska polityka pieniężna powinna być tak prowadzona aby sprzyjać rozwojowi polskiego rynku akcji. Chcę też powiedzieć, że cieszą mnie wszystkie te zapowiedzi, które wskazują na zrozumienie istoty troski o rozwój Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie. Przykładowo w ostatnim czasie prezes PKO BP Zbigniew Jagiełło zauważył, że wskazany byłby skup akcji własnych przez ten bank z uwagi na ich niską cenę. Myślę, że jest to propozycja ze wszech miar godna poparcia. Realizacja tej propozycji może zwiększyć udział kapitału polskiego w kapitale banku PKO BP a ponadto przyczynić się do wzrostu kursu akcji tego banku znajdującego się przecież pod kontrolą kapitału rodzimego.
Japońska spółka akcyjna pozyskuje kapitał z giełdy
O znaczeniu rynku akcji w finansowaniu współczesnej gospodarki można się przekonać także analizując pewne informacje, które napłynęły ostatnio z Japonii. Okazuje się mianowicie, że spółka lotnicza ANA Holdings Inc., która przechodzi pewne trudności finansowe i pragnie je oczywiście pokonać prowadziła w ostatnim czasie rozmowy z kilkoma bankami. Kierownictwo spółki doszło jednak do wniosku, że finansowanie za pomocą kredytu bankowego może nie być wystarczające. W związku z tym pojawiła się koncepcja przeprowadzenia emisji publicznej przez tą spółkę. Na tym przykładzie możemy dostrzec, jak ważne znaczenie ma rozwój rynku akcji, w tym także rynku pierwotnego, za pomocą którego spółki mogą pozyskiwać kapitał na inwestycje. Warto przy okazji przypomnieć, że mówimy w tym momencie o Japonii, czyli kraju którego bank centralny od kilku lat kupuje jednostki funduszy inwestycyjnych lokujących kapitał na giełdzie w Tokio.
Warto przygotować się na następny kryzys gospodarczy
Wykorzystując doświadczenia japońskie można już teraz przygotować się na następny kryzys w gospodarce światowej, który prawdopodobnie kiedyś wystąpi. Już teraz warto pomyśleć o dopuszczeniu możliwości kupowania obligacji korporacyjnych oraz akcji spółek giełdowych a także jednostek funduszy inwestycyjnych lokujących kapitał na giełdzie warszawskiej. Chodzi bowiem o to aby uczestnicy polskiego życia gospodarczego zdawali sobie sprawę, że instrumentarium polityki pieniężnej może ulec w odpowiednich warunkach poszerzeniu co będzie mogło zwiększać skuteczność polskiej polityki pieniężnej.
W ostatnich dniach pojawiły się dwie informacje o podwyżce stóp procentowych dokonane przez Bank Węgier i Bank Turcji. Jestem zwolennikiem utrzymywania niskich stóp procentowych w Polsce, ale oczywiście szanuję prawo innych banków centralnych do podążania swoją drogą.
Cieszy mnie to, że kolejne instytucje wyrażają przekonanie, iż skala recesji w naszym kraju będzie mniejsza niż tego jeszcze jakiś czas temu oczekiwały. Przykładowo analitycy banku PKO BP zakładają obecnie, że realny spadek PKB w naszym kraju wyniesie w tym roku 2,9% a nie jak poprzednio przewidywali 3,9 %.
Suwerenność monetarna szansą dla Polski
Suwerenność monetarna, czyli prawo do prowadzenia własnej krajowej polityki pieniężnej daje bowiem prawo do podejmowania różnych decyzji. Jestem głęboko przekonany, że NBP tak jak dotychczas będzie przyczyniał się do minimalizowania realnych kosztów epidemii koronawirusa. Dziś jest duże poparcie dla utrzymania polskiego złotego. Przeciw likwidacji złotego opowiada się ponad 2/3 naszych obywateli. Większość jest też za utrzymaniem złotego po wsze czasy. To ogromnie cieszy. Choć jest potrzeba dalszego promowania polskiej waluty wśród młodzieży szkół średnich i wyższych.
W okresach ostatnich kryzysów gospodarczych polski złoty się sprawdził. W dobie koronawirusa NBP pokazał, że potrafi wykorzystać suwerenność monetarną dla dobra polskiej gospodarki i dobra polskich rodzin.
Obrona suwerenności monetarnej Polski jest bardzo ważna. Dlatego chcę podziękować wszystkim tym, którzy angażowali się, angażują się i będą angażować się w obronę prawa Polski do prowadzenia własnej polityki pieniężnej.
Prof. UEP dr hab. Eryk Łon
Źródło: wGospodarce.pl
