Polscy CFO zatroskani o przyszłość
Deloitte: zdaniem polskich dyrektorów finansowych koszty siły roboczej i transportu są największymi wyzwaniami dla naszych firm w 2019 r.
Dyrektorzy finansowi w Polsce mają mniejszą skłonność do podejmowania ryzyka niż CFO z regionu. Częściej spodziewają się także wzrostu kosztów, spadku rentowności i marż operacyjnych. Jak zauważają autorzy badania „Central Europe CFO Survey 2019” przygotowanego przez firmę doradczą Deloitte, opinie dotyczące rozwoju gospodarczego i niepewności finansowej firm w Polsce są spolaryzowane – wysoki poziom niepewności w firmach deklaruje 49 proc. CFO, a niski 33 proc. Większość dyrektorów uważa sztuczną inteligencję za przydatną lub bardzo przydatną, jednak wprowadziło ją zaledwie 25 proc. firm w Polsce.
Dyrektorzy finansowi mają podzielone opinie na temat rozwoju polskiej gospodarki. 40 proc. ankietowanych przez Deloitte spodziewa się w 2019 roku wzrostu PKB powyżej 2,6 proc., podczas gdy aż 44 proc. przewiduje bardzo niewielkie zmiany na poziomie maksymalnie 0,5 proc. W Europie Środkowej opinie są bardziej wypośrodkowane – 35 proc. spodziewa się wzrostu PKB na poziomie 1,6-2,5 proc., a jedynie 8 proc. oczekuje podwyżki ponad 3,5 proc.
– Rok 2019 prawdopodobnie przyniesie spowolnienie rozwoju gospodarczego w Polsce. Wskazują na to pogorszenie światowej koniunktury i spadająca konsumpcja gospodarstw domowych. Z drugiej strony zbliżające się wybory mogą wpłynąć na przyspieszenie inwestycji publicznych, a zapowiedź dodatkowych transferów z budżetu może odsunąć moment spowolnienia – mówi Julia Patorska, Lider zespołu ds. analiz ekonomicznych Deloitte.
Niepewność i rosnące koszty
Dużą różnicę widać także w opiniach polskich CFO na temat niepewności gospodarczej i finansowej firm – jedynie 18 proc. określa swój poziom niepewności jako „normalny”, podczas gdy w krajach regionu jest to ponad 54 proc. CFO w Polsce częściej niż inni dyrektorzy finansowi oceniają poziom niepewności jako wysoki (49 proc. vs 35 proc.), ale również częściej oceniają go jako niski (33 proc. vs 11 proc.). W konsekwencji polskich dyrektorów wyróżnia niższa skłonność do podejmowania ryzyka.
Według nich największym zagrożeniem dla rozwoju lub stabilności finansowej firm jest wzrost kosztów prowadzenia działalności, w szczególności związanych z siłą roboczą oraz transportem.
– Firmy coraz częściej stawiają na doświadczonych pracowników z wiedzą techniczną. Takich też kandydatów poszukują, a to wiąże się z większym wynagrodzeniem. Z niedoborem pracowników liderzy radzą sobie próbując zatrzymać obecnych, między innymi poprzez poprawę pakietów wynagrodzeń i szkolenia – mówi Piotr Świętochowski, Partner w Dziale Audit & Assurance, Lider Programu CFO w Polsce, Deloitte.
– Nasi badani spodziewają się również wzrostu kosztów dla firm w obszarze podatków. Największe różnice oczekiwań dotyczą kosztów związanych z podatkami oraz rezerwami na należności nieściągalne. Dodatkowo podwyżek CIT obawia się 39 proc. dyrektorów – aż o 23 p.p. więcej niż w regionie, a podwyżek VAT – 21 proc. dyrektorów, czyli o 10 p.p. więcej – dodaje Robert Nowak, Partner w dziale Doradztwa Podatkowego, Lider Programu CFO w Polsce, Deloitte.
Polska pesymistą regionu
CFO w Polsce są również mniej optymistyczni w ocenie perspektyw finansowych spółek, przewidywanej rentowności i marż operacyjnych. Aż 42 proc. dyrektorów w Polsce i jedynie 21 proc. w regionie Europy Środkowej uważa, że perspektywa finansowa ich firm pogorszyła się w ciągu ostatniego półrocza. Wzrostu poziomu zadłużenia firmy obawia się 47 proc. dyrektorów w Polsce. Są oni jednak bardziej optymistyczni w kwestiach możliwości obsługi zadłużenia – aż 46 proc. oczekuje wzrostu (vs 37 proc. w regionie). Restrukturyzacja i wzrost przychodów poprzez przejęcia to dwie najczęściej wskazywane kluczowe strategie na najbliższe 12 miesięcy – zarówno przez CFO z Polski, jak i ogółem z regionu Europy Środkowej.
Ostrożnie ze sztuczną inteligencją
Dyrektorzy finansowi dostrzegają duży potencjał w implementacji AI szczególnie w księgowości, planowaniu finansowym i analizie oraz kontrolingu. Nowe technologie pomogą obniżyć koszty i zwiększą efektywność w produkcji, obsłudze klienta i działach operacyjnych. Mimo tak pozytywnych opinii jedynie 25 proc. CFO z Polski i 37 proc. z Europy Środkowej deklaruje, że ich firmy wprowadziły rozwiązania związane ze sztuczną inteligencją. Stan przygotowań do wdrożenia nowych technologii jest najczęściej określany jako niezbyt dobry lub zerowy (65 proc.). CFO w Polsce rzadziej niż w Europie Centralnej angażują się we wdrażanie rozwiązań technologicznych. W przedsiębiorstwach, które wdrożyły sztuczną inteligencję, najczęściej wykorzystują ją do zadań rutynowych (23 proc. w Polsce i 30 proc. w regionie).
Nowe technologie to wciąż wyzwanie
Świadomość technologiczna dyrektorów finansowych nie jest wysoka.
– Większość z nich nie jest, bądź nie wie czy jest przygotowana na zmiany spowodowane nadejściem nowych technologii. Co trzeci dyrektor deklaruje, że wie jak zmienią one sposób dostarczania towarów i usług oraz jak wpłyną na personel i strukturę organizacyjną. Tylko 7 proc. CFO z Polski jest przekonanych , że nie ma problemu z wdrażaniem nowych technologii. Najczęstszym problemem jest brak jednolitej strategii działania – mówi Robert Nowak.
Co czwarty CFO przyznaje, że jego organizacja nie korzysta z rozwiązań opartych na chmurze. Do głównych przyczyn należą obawy o bezpieczeństwo krytycznych danych i niejasne implikacje prawne. Najczęściej czynnikami decydującymi o wdrożeniu zaawansowanych technologii są oczekiwany zwrot z inwestycji, możliwość integracji z już posiadanymi rozwiązaniami oraz długofalowy wpływ na firmę.
Deloitte CFO Survey to badanie opinii dyrektorów finansowych (CFO) największych firm w Europie. W tej edycji Deloitte przebadał blisko 674 osób z 17 krajów Europy Centralnej: Albanii, Bośni i Hercegowiny, Bułgarii, Chorwacji, Czech, Estonii, Węgier, Kosowa, Łotowy, Litwy, Czarnogóry, Polski, Rumunii, Serbii, Słowacji, Słowenii i Ukrainy.
Źródło: materiał prasowy Deloitte
