„Zdrowie finansowe" według Polaków
Zdrowie finansowe to dla Polaków przede wszystkim: poczucie kontroli nad swoimi dochodami i wydatkami, zarządzanie własnymi pieniędzmi bez zmartwień, umiejętność mierzenia się z nieoczekiwanymi problemami finansowymi oraz ich pokonywanie.
Jak wynika z najnowszego raportu ING Banku Śląskiego, kondycja finansowa ma silny wpływ na ogólne samopoczucie (70 proc.), zdrowie emocjonalne Polaków (67 proc.), jak również zdrowie fizyczne (52 proc.). Dla prawie połowy ankietowanych (41 proc.) zdrowie finansowe oznacza poczucie wolności – wydawanie mniej niż wartość zarobków i cieszenie się życiem, dzięki uporządkowaniu spraw finansowych.
Prawie połowa Polaków (44 proc.) deklaruje poczucie autonomii przy podejmowaniu decyzji finansowych. Stabilność zatrudnienia jest jednym z obszarów, który gwarantuje pewną niezależność finansową, co przyczynia się do poczucia kontroli nad swoimi sprawami finansowymi. Według badania aż 29 proc. z ankietowanych często lub zawsze obawia się, że może stracić pracę lub główne źródło dochodu, co może wpływać również na ich poczucie autonomii przy podejmowaniu decyzji finansowych.
Co Polacy mówią o inflacji?
Z powodu rosnących cen aż 41 proc. Polaków potwierdza, że oszczędza obecnie mniej, a 13 proc. oszczędza z tego powodu więcej, by przygotować się na jeszcze większe podwyżki w przyszłości. Rosnące ceny nie tylko wpływają na odkładanie pieniędzy przez Polaków, ale przede wszystkim na ich bieżące wydatki. Według badania większość Polaków obecnie wydaje dużo większą część swoich dochodów na żywność i artykuły spożywcze oraz energię niż jeszcze pięć lat temu. W opinii ankietowanych trend ten utrzyma się również za 5 lat. Dodatkowo w przyszłości (za 5 lat) 52 proc. Polaków spodziewa się wyższych stawek podatkowych, 49 proc. wyższego oprocentowania kredytów gotówkowych i hipotecznych, a jedynie 33 proc. przypuszcza, że wzrosną również oprocentowania produktów oszczędnościowych. Zapytani o to, kiedy według nich inflacja zasadnicza w Polsce wróci do poziomu, który można uznać za stabilność cen – Polacy nie mają zgodnej opinii. 27 proc. wskazuje od roku do mniej niż 3 lat, 26 proc. uważa, że od 3 lat do mniej niż 5 lat, a 22 proc. 5 lat lub więcej, jednak spora część z nas nie jest w stanie określić takiego momentu (18 proc.).
To jak niekorzystne działanie na nasze finanse i całą gospodarkę ma wysoka inflacja pokazują ostatnie dane z całej gospodarki. Przez wiele lat motorem wzrostu gospodarczego była konsumpcja a więc wydatki rodzin. Niestety wysoka inflacja spowodowała, że od trzech kwartałów Polacy zmniejszą swoje wydatki. To zdarza się niezwykle rzadko, w ostatnich niemal dwóch dekadach, a więc od wejścia do UE w połowie 2004 roku, wydatki rodzin zanotowały spadek tylko w jednym cyklu gospodarczym, na przełomie 2012-13 roku. Niepokoi niska wiara Polaków w powrót niskiej inflacji. Kiedy tak się dzieje, walka z tzw. uporczywą inflacją jest bardzo trudna. To może oznaczać, że obecny spadek inflacji z 18,4 proc.r/r zimą tego roku do jednocyfrowego poziomu w drugiej połowie 2023 i 2024 nie będzie trwały. Gdy pojawi się ożywienie gospodarcze i nowe szoki zewnętrzne, trudno będzie zapanować nad nową falą podwyżek cen. Początek dezinflacji, gdy odwracają się szoki podażowe i następuje spadek CPI do poziomów jednocyfrowych jest tym łatwiejszym etapem walki z inflacją. Trudniejszy i bardziej kosztowny społecznie jest drugi etap, kiedy inflację trzeba sprowadzić do celu na poziomie 2,5 proc.r/r. – mówi Rafał Benecki, główny ekonomista ING Banku Śląskiego.
Co robimy, aby utrzymać lub poprawić swoją sytuację finansowa?
Aby utrzymać lub poprawić swoją sytuacje materialną – sześciu na dziesięciu Polaków deklaruje, że świadomie wydaje pieniądze i robi zakupy. Ponadto prawie połowa śledzi i regularnie analizuje swoje dochody i wydatki (46 proc.). Z kolei 42 proc. ankietowanych planuje miesięczny budżet, a 37 proc. kontroluje i/lub zmniejsza poziomu zadłużenia. Regularne oszczędzanie deklaruje 35 proc. Polaków, 34 proc. robi to tylko czasami. Tylko jedna czwarta Polaków poszukuje informacji finansowych na stronie czy w aplikacji swojego banku, 11 proc. nie robi tego nigdy, a 24 proc. rzadko. Aż 63 proc. ankietowanych nigdy lub rzadko rozmawia o swoich finansach z ekspertami, konsultantami lub doradcami.
Źródło: Badanie ING Consumer Survey „Zdrowie finansowe Polaków” zostało zrealizowane przez Ipsos Holandia w lipcu 2023. Badanie zrealizowane na ogólnopolskiej, reprezentatywnej próbie Polaków, n=1003. Metoda badawcza: wywiady kwestionariuszowe wspomagane komputerowo (CAWI)
Źródło: materiały prasowe ING Banku Śląskiego
